म्यागजिन

भाग-1/आलोचना विनय-र अनितलाई गद्दार नबनाइएको भए, चुनाउ जित्न सकिन्नथ्यो। सबैले ठानेका थिए, विनय-अनित गद्दार हुन्। सबैले ठानेको थियो, विमल झुक्दै नझुक्ने पहाडका छोरा हुन्, मुद्दा प्रेमी हुन्, जाति प्रेमी हुन्।सोचेको थियो होइन त? त्यही विमल […]

विचार पहाडमा राज्य सरकारसँग मिलेर काम गर्ने स्पेस उनीसँग छैन। कारण अनित अनि विनयले सो काम अगाडिबाट गरिरहेका छन् अनि जनतालाई विस्वासमा लिएर आफ्नो धरातल मजबुत गरिरहेका छन्। जुन विकट परिस्थितिमा विनय अनि अनित राज्य […]

इन्टेलेजेन्सिया/दृष्टिकोण जीएनएलएफ आफ्नो पुरानै भ्रम फैलाउने राजनीति गर्न तर्फ नै फर्केर गएको छ। तिनीहरूले छैटौं अनुसूचीको मागलाई भित्राउन चोरी छिपी काम गर्दैछन्। सिपिआरएमकोमा आन्दोलनलाई नेतृत्व दिने चाहिएको संसाधन छैन। उनीहरूको साथमा जनता छैनन्। जति पनि […]

विचार गोर्खाल्याण्ड चाँही कुनै विचारधारा होइन है। मैले धेरैको मुखबाट सुनेको छु ‘मेरो विचार गोर्खाल्याण्ड हो भनेर।  गोर्खाल्याण्ड त लक्ष्य हो। विचारधार होइन। लक्ष्यसम्म पुग्नलाई विचारधारा चाहिन्छ। सागर पोखरेल हामी भन्छौं, केन्द्रले यो गरेन् त्यो […]

सुझाव प्रवासी फर्केर आएको देख्दा रोजगार दिन्छु मुखले मात्र भनेर हुँदैन। यिनीहरूलाई के थाहा, एउटा ग्रेजुएट हुनु, मास्टर डिग्री पाउनु, कति समय लाग्छ? यत्रो खटेर आएको हो भने स्वाभिमानले पनि झण्डा पक्रिनु दिँदैन। तर फटाहहरूलाई […]

विचार भर्खरै भएको सिएए बिरूद्ध जनआन्दोलनको घटनालाई हेरौं, हामीले देख्यौं कस्तो प्रकारले केन्द्र र राज्यमा भाजपा सरकार भाएका ठाउँहरूमा आवाजसम्म निकाल्न दिइएन।  सिक्काको अर्को पाटो झैं राज्यमा एक क्षेत्रीय पार्टी भए क्षेत्रलाई लाभ हुन्छ। यदि […]

संवाद २०२१ को विधानसभा चुनाव पश्चिम बङ्गालको हरेक राजनैतिक पार्टीको लागि बिल्कुल महत्वपूर्ण हुनेछ। राष्ट्रीय स्तरमा यस चुनावले बङ्गालको राजनैतिक परिभाषा बदल्न गइरहेछ। सामान्य सोच यही छ कि गोर्खाहरू दार्जिलिङ, कालेबुङ अनि खरसाङ, केवल यी […]

विचार जनता, राजनैतिक दल, समर्थकलाई थाहा छ, गोर्खाल्याण्ड हामीले सोचेको जस्तो चाँडो हुने सम्भावना छैन। तरै पनि गोर्खाल्याण्ड भन्दा सजिलो भावनामा बगाउने मुद्दा सायदै पहाडले पाएको छ। यही भावना अहिलेलाई मृगतृष्णा भए पनि सबैलाई मीठो […]

आलोचना हिजो ममताको कारण भूमिगत हुनु परेको पूर्णसिंह योद्धाहरू अब भाजपाको कारण उतै नबिलाउन्, उनीहरू घर फर्किउन्। हिजो पनि ममताको कुटनीति नबुझेरै विमल गुरुङ फँसेका हुन्, भोलि पनि भाजपाको कुटनीति नबुझेरै नफँसुन्। यति भन्दा गद्दार, […]

विचार अहिले कोराना प्रकोपले गर्दा धेरै प्रवासी मजदूरहरू आफ्नो थलो फर्किआएका छन्। कुरा रोजगारको उठिरहेछ। रोजगारको कुरामा पनि विकासको त्यस्तै कमिसनवाला नै मोडेल छ भने अर्को तिर सकारात्मक सोँचमात्र छ। यता गर उता गर पहाडलाई […]

असम समस्या हरफ-६.२ मा  स्पस्ट रूपले भनेको छ रैथाने असमिया मानिस र रैथाने जनजातिलाई कुनै पनि दस्तावेजको जरूरत हुँदैन। तर अरुलाई दस्तावेजको प्रयोजन हुन्छ। प्रकाश कोइराला, बाक्सा निकासी, आसाम     ऐतिहासिक असम आन्दोलनको ६ […]

बिपि बजगाईँ यो पढेपछि मलाई जस-जसले जति गाली गर्नु सक्नुहुन्छ (केवल गालीबाजहरूलाई भनेको) मन खोलेर गर्नुहोस्, म भने तपाईंहरूकै भविष्यको चिन्ता गरिरहेको हुनेछु| आजको दिल्लीमा भएको बैठकको निमन्त्रण दिने भारत सरकारको ब्युरोक्रेट हो| गृहमन्त्रालयको सीएस […]

मनोज बोगटी राज्य ठूलो कि केन्द्र? कसैलाई सोध्नु भयो भने के उत्तर आउँछ? उत्तर त पक्कै पनि केन्द्र हो। तर राजनीतिमा त्यस्तो हुँदैन। राजनीतिमा केन्द्रभन्दा राज्य नै ठूलो हुँदोरहेछ। पत्याउनु भएन? पत्याउनुस्। तपाईँलाई नपत्याइ धरै […]

– अगमसिंह गिरी   हामी सबैको प्यारो अम्बर गुरुङ नेपाल जान्छ;  दार्जिलिङदेखि टाढिएर । “दियो’ को आधुनिक दार्जिलिङ विशेषाङ्कमा अम्बरले नै स्वर भरेको मेरो एक कविता छापिन्छ । वेदनामिश्रित स्वरमा अम्बरले बेलाबेलामा गाएका दिनहरू अहिले सम्झन्छु- […]

इन्द्रबहादुर राई तेस्रो आयाम- (वर्ष १ अंक ४०५, अगस्त-सितम्बर १९६३)-को सम्पादकीयमा तिलविक्रम नेम्बाङ्गले लेख्नुभएको थियो :“यौटा साधारण मान्छेको व्यक्ति जिन्दगी सामाजिक परिवेशमा चेप्टिन्छ।त्यस सामाजिक परिवेशको जटिलताको विख्द्ध जिन्दगीलाई बाँचिदिने महत्‌प्रयत्नमा बौद्धिक मान्छेको जन्म हुन्छ। यसरी […]

ममता व्यानर्जीको पोलिटिकल आर्किटेककोरुपमा काम गरिरहेको यो टिमसित विमल खेमाको भेट भएको यदि साँचो हो भने पनि विमलको पहाड फिर्ती सजिलो छैन। विमलसितै एउटै उपाय छ, कि त न्यायपालिकामाथि भरोसा गरेर धैर्य गर्नु कि त […]

दृष्टिकोण असली खेल पहाडमा बिमल गुरूङको आगमन पश्चात शुरू हुनेछ । अध्यक्ष गुरूङको वापसी विपक्षी खेमाको निम्ति खतराको घण्टी हो भने वर्तमान गठबन्धन पक्षको निम्ति पनि शुभ सङ्केत भने होइन । कहीँ न कहीँ यो […]

केशवराज पोखरेल पहाडका तीन जना स्वघोषित बाघहरूको गर्जन समय समय सुनिरहनु पर्छ पहाडले। एउटा बाघ दिल्लीको सी रूममा बसेर अडियो भिडियो पठाउँदै गर्जन्छन् : अडियोभिडियो बाघ। अर्को बाघ सिलगढीबाट इन्टरभ्यु मार्फत गर्जिन्छन् : इन्टरभ्यु बाघ […]

आलोचना/ भाग-1 भाजपा बङ्गभङ्गको पक्षमा छैन। आरजीआईले 11 जातको मुद्दालाई खारेज गरिसकेको छ। यति त स्पष्टै छ। त्यसो हो भने के अब दुइचार प्लाकार्ड बोकेर प्रदर्शन गर्दैमा सब ठिक हुन्छ? देशभरिका स्टेक होल्डरहरूको कमिटी बनाएर […]

सपना छेत्री यौन शोषण, बलात्‍कार अनि छेडछाडको घटना रोक्न बलियो कानून ल्याउन सांसद, केन्द्रिय मन्त्रीमण्डलको अनेकौं बैठक मतभेदहरूको कारण कैयौंपल्ट टऱ्यो। बताइयो, कि सर्वसम्मति बनिएन। यौन सम्बन्ध राख्न सक्ने उमेर भने 16 वर्षको साटो 18 […]

   मेरो साथी सायद कवित्वलाई बाँच्दै भोग्दै, भोग्दै बाँच्दै गरेको छ लेखनाथले यसरी।  लिखत कविता वा साहित्य त कवि अनि लेखकका अभिव्यक्तिएका थोक वा प्रकटीकरण मात्र हुन् तर उभित्र सृजनाका छालहरू उर्लँदा उभित्रको बनावटीविहीन अलिखित […]

काव्यवृत्त – १० कविताको संरचनागत ढाँचा फेरिँदा कविताको वाह्यरूप मात्र फेरिँदैन, तर त्यो रूपान्तरणले कविताको भित्री तत्वहरू पनि प्रभावित बन्छन् र तिनमा पनि अनपेक्षित रूपान्तरण आएको हुन्छ । विषयवस्तु र रूप ( कथ्य र कथन […]

विचार गोर्खाहरूको सवालमा भाजपाको हिन्दु राष्ट्रवादजस्तै  ‘गोर्खाल्यान्ड’ पनि एक ‘पपुलर’ भावना हो। यसले विशेष भूगोलका मानिसहरूलाई ‘चिन्हारी’-को हावाला दिएर भाषा र संस्कृति संरक्षणको नाममा एकजुट गराउँछ। जाति र चिन्हारी यो भावनाको नारा हो। अब भाजपाको […]

काव्यवृत्त – ९ आज अभिधामा प्रभावकारी अभिव्यक्ति दिने कविहरूको सङ्ख्या निकै ठूलो देखिन्छ । अघिका बिम्बमय कविता लेख्नेहरू समेत बिम्बको मोहपाशबाट मुक्त भइरहेका देखिँदैछन् । समकालीन कविताको अनौपचारिक स्वभावमा बिम्बात्मकता औपचारिकता जस्तो देखिन्छ । औपचारिकताबाट […]

शिक्षा [साना-साना शब्दलाई ध्यान दिएर त्यसको भिन्नता बुझिदिनुहोला, नत्र गलत बुझिए घातक हुने सम्भावना हुन्छ। यहाँ अङ्ग्रेजी शब्दहरू नै चलाएको छु कारण गणित (म्याथेमेटिक्स) प्राय: सबैले अङ्ग्रेजीमा नै पढेका हुन्छन्।] कमल भूजेल        पहाडमा गणित […]

आलोचना भर्खरै निरज जिम्बाको छैटौं अनुसूची मार्काको वयानले त गठबन्धन नाटक समापन भइसकेको स्पष्ट पारेको छ। त्यहीँमाथि सागर पोखरेलले वास्तविकता पर्दाफास गरेपछि कुनै कुनै दल त चुइँसम्म बोल्न नसक्ने भयो। 2019 को चुनाउले जङ्गलमा मङ्गल […]

कथा एकदिन बिट्टू व्यागमा लुगाहरू खाँदिरहेको थियो। भालू कान्छा अचानक देखा पऱ्यो र र फ्याट्ट बोल्यो ‘गर्छस् भने आफ्नै ठाउँमा केही गर, उमेर र शक्ति अर्को ठाउँलाई नदे। आमा गाडेको माटोमा नै उम्रिएको रुख बलियो […]

काव्यवृत्त – ८ आफ्नो निजी कुरालाई कविताको रूप दिएर कविले पाठकबाट के अपेक्षा राखेको हुनसक्छ ? अर्थात् कविले आफ्नो नितान्त निजी कुरा पोखेका कवितासित पाठकको के सरोकार होला ? प्रश्न सोध्न सकिन्छ । मनप्रसाद सुब्बा […]

विचार पहाड कुनै पार्टीको नीजि सम्पत्ति होइन । यो लोकतान्त्रिक भारत हो यहाँ कुनै पनि दलहरूले आफ्नो सामर्थ्य अनुसार प्रभुत्व विस्तार गर्न सक्छ । कुनै नयाँ दलहरूको सङ्गठन विस्तारमाथि आपत्ति जताएर असुरक्षा बोधको परिचय दिनु […]

BLACK & WHITE खरेललाई सोही पदको निम्ति फेरि नियुक्ति दिइयो। भाजपाले पोखरेललाई नियुक्ति दिएर सागर पोखरेलले जे पनि बोले, सही बोलेका हुन् भनेर प्रमाणित गरेको होइन त? भाजपाको खास चाहना पोखरेलको मुखबाट बोलाइएको हो, भाजपा […]